Tự động nhận dạng vật thể nguy hiểm bằng hình ảnh, phát cảnh báo
Thông tin với Báo Giao thông, Công ty CP Đường sắt Quảng Nam – Đà Nẵng cho biết, vừa tiếp nhận và quản lý, sử dụng hệ thống thiết bị giám sát điểm xung yếu bằng hình ảnh.
Màn hình hiển thị của hệ thống giám sát điểm xung yếu bằng hình ảnh qua camera
Hệ thống này do Công ty CP Thông tin tín hiệu đường sắt Đà Nẵng đang thí điểm khai thác tại khu vực trước hầm số 13 trên đèo Hải Vân. Đây là một trong những điểm xung yếu, đường đèo, rừng núi, dễ sạt lở, đá rơi vào mùa mưa bão. Khi tàu từ trong hầm, lái tàu khó quan sát.
“Camera lắp đặt tại đây sẽ ghi nhận hình ảnh các vật thể, chướng ngại trong khu vực đường sắt có thể đe dọa mất an toàn chạy tàu, gửi hệ thống phân tích, “nhận dạng”, tự động xác định có phải vật thể đe dọa hay không, từ đó tự động phát âm thanh cảnh báo nguy hiểm đến nhân viên trực giám sát biết để xử lý”, đại diện Công ty CP Thông tin tín hiệu đường sắt Đà Nẵng nói và cho biết thêm: Hệ thống gồm các thiết bị cơ bản như hai camera giám sát hai chiều, thiết bị truyền dẫn quang, đường truyền cáp quang, thiết bị lưu trữ, thiết bị hiển thị (máy tính)… Trong đó, camera đảm bảo quan sát rõ ràng cả ngày lẫn đêm, quan sát được trong điều kiện mưa lớn, có chỉ tiêu chống nước tốt.
Tủ điều khiển đảm bảo điện áp cung cấp liên tục cho camera và thiết bị truyền dẫn hoạt động. Trong điều kiện mất điện nguồn điện dự trữ (ACCU), thiết bị vẫn hoạt động được liên tục trong 2 ngày. Còn thiết bị lưu trữ được dữ liệu trong thời gian tối thiểu 15 ngày, hoạt động ổn định.
Áp dụng rộng rãi, giảm thiểu nguy cơ mất an toàn
Camera giám sát và tủ điều khiển tự động được lắp đặt tại hiện trường điểm xung yếu
Trao đổi với Báo Giao thông, đại diện Tổng công ty Đường sắt VN cho biết, hiện tại các công ty bảo trì đường sắt cũng đã lắp đặt camera giám sát tại một số điểm xung yếu, nguy hiểm. Tuy nhiên đây là các camera thường, chỉ truyền hình ảnh về màn hình theo dõi tại trung tâm giám sát.
“
Hiện trên toàn mạng lưới đường sắt có khoảng 700 vị trí xung yếu, trong đó khoảng 300 điểm có nguy cơ sạt lở đất đá gây mất an toàn chạy tàu.
Tuy hàng ngày đều có tuần đường đi tuần, kiểm tra 24/24h. Nhưng thời điểm sạt lở, đá rơi vào đường sắt có thể xảy ra trước khi nhân viên tuần đường đi bộ đến hoặc sau khi đã đi qua, nên nguy cơ tàu đâm va phải vẫn cao.
”
Vì thế nếu muốn phát hiện vật thể nguy hiểm ngay lập tức thì nhân viên trực giám sát phải “nhìn” màn hình 24/24h. Trong khi một ca trực, nhân viên giám sát sẽ phải theo dõi nhiều hoạt động “online” khác như các camera giám sát hàng chục đường ngang có gác, hoạt động của các nhân viên tuần đường thông qua hệ thống giám sát hành trình tuần đường…
Với hệ thống thiết bị giám sát điểm xung yếu bằng hình ảnh, hình ảnh từ camera truyền về bằng tín hiệu số sẽ đi qua phần mềm. Trong phần mềm đã cài sẵn các “mẫu” hình ảnh vi phạm khổ giới hạn đường sắt, ảnh hưởng an toàn chạy tàu để khi hình ảnh truyền về sẽ phân tích, xác định nguy cơ.
Ví dụ: Người đang đi thì bỏ qua, không cảnh báo; Nhưng người nằm, ngồi, đứng trên đường sắt quá lâu, trong khoảng thời gian nhất định đã được cài đặt trước, phần mềm sẽ phát cảnh báo. Nhận dạng đoàn tàu, mưa hay đá nhỏ ngoài phạm vi đường sắt sẽ không cảnh báo; Nhưng đất, đá rơi đến cả mét khối, nằm trong khổ giới hạn an toàn đường sắt, dễ dẫn đến trật bánh, đổ tàu thì phần mềm sẽ phát cảnh báo.
Cùng với hiển thị vật thể nguy hiểm trên màn hình, phần mềm sẽ đồng thời phát ra chuông cảnh báo để người trực giám sát nếu lúc đó đang quan sát “online” các điểm khác cũng biết ngay lập tức.
Khi đó người trực giám sát sẽ báo các bộ phận liên quan xử lý: Báo điều độ chạy tàu để báo cho trực ban chạy tàu ga làm tín hiệu dừng tàu, không cho tàu chạy vào khu gian.
Trường hợp tàu đang trong khu gian (đoạn đường nối 2 ga), sẽ gọi điện báo cho lái tàu đồng thời báo tuần đường, tuần cầu, tuần hầm làm tín hiệu dừng tàu khẩn cấp cho lái tàu biết.
“Hơn nữa, việc truyền tín hiệu thông qua đường cáp quang, cho phép truyền hình ảnh dung lượng cao, tốc độ đường truyền nhanh nên hình ảnh rõ nét hơn, độ ổn định, tính chính xác cao hơn và độ trễ rất thấp. Do đó tính cảnh báo, tức thời của hệ thống cao”, đại diện Tổng công ty Đường sắt VN cho hay.
Với những ưu điểm của hệ thống này, Tổng công ty Đường sắt VN đã yêu cầu các công ty cổ phần đường sắt triển khai ứng dụng hệ thống giám sát các điểm xung yếu trên đường sắt bằng hình ảnh, để tăng cường giám sát đảm bảo ATGT đường sắt các khu vực có nguy cơ sạt lở, khu vực có đá rơi trong phạm vi đơn vị mình quản lý, bảo trì.
“Hiệu quả việc áp dụng rộng rãi hệ thống giám sát bằng hình ảnh tại các điểm xung yếu trên mạng lưới đường sắt không ở giá trị kinh tế, mặc dù có giảm được chi phí chốt trực. Quan trọng nhất là gia tăng đảm bảo an toàn chạy tàu, an toàn vận tải, đặc biệt là vận tải khách, đồng thời giảm nhân lực chốt trực, không phải vất vả”, đại diện TCT Đường sắt cho hay.